ประคบร้อน-ประคบเย็น
สับสนหรือไม่ ? เลือกใช้อย่างไร ?
เมื่อเกิดอุบัติเหตุหรืออาการบาดเจ็บบริเวณต่าง ๆ หนึ่งในวิธีการปฐมพยาบาลที่นิยมนำมาใช้เป็นอย่างมากคือ การประคบร้อนและประคบเย็น ซึ่งอาจจะมีการใช้สับสนว่าจะใช้ในกรณีใด ความจริงแล้วการใช้ที่ถูกต้อง มีดังนี้
-การประคบเย็น เป็นการปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่สำคัญและใช้ในกรณีเร่งด่วนมาก ต้องประคบเย็นเพื่อลดอาการบวม เนื่องจากอาการอักเสบ เช่น จากการชน กระแทก หยุดเลือดกำเดาไหล หรือลดอาการปวดฟัน ให้สังเกตอาการบวมอักเสบคือ บริเวณที่ปวดจะมีอาการปวด บวม แดง ร้อน
วิธีการประคบเย็น ใช้ผ้าห่อน้ำแข็ง และนำมากดเบา ๆ บริเวณที่เริ่มบวม ประมาณ 5-10 นาทีจนเริ่มยุบ นอกจากนี้ยังสามารถใช้แผ่นเจลประคบเย็น หรือถุงสำหรับใส่ของเย็นใส่น้ำแช่เย็นไว้ หรือถุงชาใช้แล้วแช่ตู้เย็นไว้สำหรับการประคบเย็นแทนก็ได้เหมือนกัน
-การประคบร้อน เป็นการเยียวยาอาการปวด ความร้อนจะทำให้ไปกระตุ้นเลือดหมุนเวียนที่ดีขึ้น ช่วยคลายกล้ามเนื้อให้ยืดหยุ่นดีขึ้น ให้ทำเมื่อไม่มีอาการบวมอักเสบแล้ว หรือหลังประคบเย็นไปแล้วประมาณ 48 ชั่วโมง
วิธีการประคบร้อน ใช้กระเป๋าน้ำร้อน หรือต้มน้ำร้อนใส่ขวดแก้วทนไฟ แล้วห่อผ้าก่อนประคบบริเวณที่ปวด ประมาณครั้งละ 20 นาที ถุงน้ำร้อนที่ใช้ในการประคบร้อนไม่ควรร้อนเกิน 45 องศา หรือให้ความรู้สึกอุ่นจัด แต่ห้ามร้อนจนแสบผิว เพราะจะทำให้ผิวพุพองได้ สิ่งที่ควรระวังคือ บริเวณที่มีอาการชา จะรับความรู้สึกได้น้อย จึงควรหลีกเลี่ยง และอย่าลืมว่าถ้ามีอาการบวมอักเสบห้ามประคบร้อน เพราะจะทำให้บวมมากยิ่งขึ้น
ขอบคุณรูปจาก http://images.thaiza.com/
